Szczypta zabytków historii Polski z Suraża

Suraż to miasteczko niezwykle ciekawe, a początki jego istnienia stawiają je wśród najstarszych miast na ziemiach polskich. Historia okazała się jednak dla tego miejsca często okrutna i niewiele jest już śladów dawnej świetności. Tym cenniejsi są ludzie, starający się ocalić przeszłość od zapomnienia. Takimi pasjonatami są Wiktor Litwińczuk i Leszek Poniński, prowadzący we własnych domach muzea, których eksponaty mogłyby być ozdobą niejednego państwowego zbioru.

Towarzystwo Przyjaciół Suraża i Okolic w roku 2005 zrekonstruowało wczesnośredniowieczną Osadę Słowiańską NAWIA. Jest ona wciąż rozbudowywana przez grupę młodzieży z Suraża i okolic, skupionej w drużynie wojów. Organizowane są tu warsztaty historyczne mające na celu przybliżenie życie dawnych Słowian. Prezentowane są militaria, kowalstwo, garncarstwo, tkactwo oraz dawne obyczaje. Osada zbudowana jest z drewna w tradycyjny dla Słowian sposób. Ogrodzona jest płotem imitującym palisadę, posiada bramę i wieżę obserwacyjną. Wewnątrz osady znajdują się trzy drewniane budynki, posąg Perkunasa, miejsce na ognisko, wiata, stoły i ławy. Do osady przylega plac ogrodzony płotem z wikliny. Miejsce to wyposażone jest również w energię elektryczną, bieżącą wodę i WC. Osada nosi nazwę Nawia co w mitologii słowiańskiej oznacza krainę duchów i rzeczy nadprzyrodzonych, ale może być widzialna, a jej mieszkańcy czasami pokazują się w świecie realnym.

Najstarsze wykopaliska z Suraża datowane są na VII wiek p.n.e.
http://muzeum.bialystok.pl/s,zbiory,104.html
a dotyczą one kultury łużyckiej znajdującej się na tych terenach już w tamtym czasie. Szkoda, że o najnowszych odkryciach archeologicznych nie uczy się dzieci w szkole.